Ο Νοέμβριος είναι ο τελευταίος μήνας του Φθινοπώρου. Κίτρινα φύλλα, πολλές βροχές και ψυχροί άνεμοι τον χαρακτηρίζουν αλλά.. είναι και ο μηνάς και μία εναλλακτική επιλογή των διακοπών!

Ο Νοέμβριος έχει την τιμητική του και με τις αγροτικές ασχολίες να δίνουν τον τόνο και καλούν τον επισκέπτη να συμμετάσχει στο πανηγύρι της γης! Το μάζεμα της ελιάς κυριαρχεί αυτόν τον καιρό, ενώ έχει ενσωματωθεί στο πλέγμα των τουριστικών δράσεων του αγροτουρισμού-οικοτουρισμού και ως εναλλακτική επιλογή των διακοπών κοντά στη φύση.

Στην καρδιά της Λακωνίας, μιας από τις κύριες ελαιοπαραγωγούς περιοχές της χώρας, το Μουσείο της Ελιάς και του Ελληνικού Λαδιού στη Σπάρτη που στεγάζεται στο χώρο της παλιάς Ηλεκτρικής Εταιρείας, φιλοδοξεί μέσα από τα εκθέματά του να σας ταξιδέψει στον πολιτισμό, την ιστορία και την τεχνολογία της ελιάς και της ελαιοπαραγωγής στον ελλαδικό χώρο, από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα.

Στη Λέσβο, το Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας στο παλαιό κοινοτικό ελαιοτριβείο της Αγίας Παρασκευής σας καλεί να παρακολουθήσετε από κοντά τη βιομηχανική φάση της ελαιουργίας στην Ελλάδα.

Στο πανέμορφο νησί της Άνδρου στον Άνω Πιτροφο, μπορείτε να επισκεφτείτε ένα από τα καλύτερα σωζόμενα παλαιά ζωοκίνητα ελαιοτριβεία που έχει αποκατασταθεί και μετατραπεί σε επισκέψιμο μουσειακό χώρο, το Μουσείο Ελιάς Κυκλάδων ενώ στο καταπράσινο νησί της Θάσου ακριβώς έξω από το χωριό Σκάλα Πρίνος, το Μουσείο Eλιάς και Ελαιολάδου εκτός από το πλούσιο φωτογραφικό υλικό, διαθέτει μια έκθεση προϊόντων για να προμηθευτείτε και να γευτείτε προϊόντα ελιάς.

Αν βρεθείτε κοντά στο Βόλο περάστε από το Μουσείο Ελιάς και Λαδιού Πηλίου στην πλατεία της Άνω Γατζέας όπου εκτός από τα εργαλεία καλλιέργειας και συλλογής της ελιάς μπορείτε να δείτε από κοντά μια εντυπωσιακή κάδη ύψους 2,20 μ. και διαμέτρου 3 μ.

Στο Ελαιοχώρι της Καβάλας, το Μουσείο Ελιάς είναι ένα παλαιό ελαιοτριβείο που αναπαλαιώθηκε εκ βάθρων όπως και στον Ελαιώνα Σερρών, όπου το παλιό λιθόκτιστο υδροκίνητο ελαιοτριβείο λειτουργεί πλέον ως μουσείο.

Στην Κεφαλονιά, ένα μικρό αναπαλαιωμένο ελαιοτριβείο στεγάζει το Μουσείο Ελιάς Πυλάρου με αυθεντικά μηχανήματα από τα τέλη του 19ου – αρχές 20ού αιώνα ενώ στην Κέρκυρα στο χωριό Κυνοπλάστες κοντά στο Αχίλλειο, μπορείτε να επισκεφθείτε το Μουσείο Ελιάς Κέρκυρας, σ’ ένα τέλεια συντηρημένο ελαιοτριβείο.

Η συγκομιδή της ελιάς, γεωργική εργασία και οικονομική δραστηριότητα με μακραίωνη παρουσία στην Ελλάδα, κατεξοχήν ελαιοπαραγωγό χώρα, συγκαταλεγόταν μέχρι πρότινος στις αναζητήσεις και τα ενδιαφέροντα μόνο των λαογράφων και ιστορικών. Στις μέρες μας πια, πρότυπα αγροτουριστικά καταλύματα στην Εύβοια, τη Λέσβο, την Κρήτη, την Κάλυμνο, την Πάρο, την Κεφαλλονιά, την Καλαμάτα, τα Κύθηρα κ.ά. προσφέρουν στους φιλοξενούμενούς τους τη δυνατότητα συμμετοχής στο μάζεμα της ελιάς, στο πλαίσιο ενός οδοιπορικού σε δραστηριότητες και αξιοθέατα της ευρύτερης περιοχής.

Νοέμβριος, ο μήνας της ελιάς. Συστατικό της Mεσογειακής Διατροφής και της ελληνικής κουλτούρας. Ο Νοέμβριος θεωρείται για την Ελλάδα ο μήνας της ελιάς καθώς είναι συνδεδεμένος με την συγκομιδή της ελιάς και την παραγωγή του ελαιόλαδου.

Θρεπτική αξία του ελαιόλαδου

Το ελαιόλαδο κατέχει θέση κλειδί στην ελληνική παραδοσιακή διατροφή, όντας από την αρχαιότητα σύμβολο ειρήνης και ευημερίας έως και σήμερα που αποτελεί το κύριο προστιθέμενο έλαιο και διατροφική ασπίδα υγείας, παγκοσμίου φήμης.

Πέραν της θρεπτικής του αξίας το ελαιόλαδο θεωρείται πρωταγωνιστής της Μεσογειακής Διατροφής γιατί λόγω της γεύσης και του αρώματος που δίνει στο φαγητό, επιτρέπει την κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων λαχανικών (σε ωμή, βραστή ή ψητή μορφή) αλλά και λαδερών φαγητών (αρακάς λεμονάτος, μπριάμ λαχανικών, αγκινάρες αλά πολίτα) και οσπρίων (φακές σούπα, ρεβιθόρυζο, γίγαντες στο φούρνο), δηλαδή βασικών τροφίμων του Μεσογειακού τρόπου ζωής, πλούσιων σε ίνες, πρωτεΐνη και άλλα ωφέλιμα συστατικά.

Σύμφωνα με τον Εθνικό Διατροφικό Οδηγό το ελαιόλαδο διακρίνεται βάσει των ποιοτικών χαρακτηριστικών και του τρόπου παρασκευής του σε α) έξτρα παρθένο, όπου είναι η ποιοτικότερη κατηγορία, πλούσια σε αντιοξειδωτικά, με άριστα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά (χρώμα, εμφάνιση, άρωμα) και οξύτητα 0,8%, β) παρθένο, με πολύ καλά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά, λίγο χαμηλότερης ποιότητας και με πιο έντονη (όξινη) γεύση (οξύτητα έως 2%) από το έξτρα παρθένο, γ) ελαιόλαδο ανάμειξης εξευγενισμένου και παρθένου ελαιόλαδου το οποίο είναι κατώτερης ποιότητας .Οι 2 πρώτες κατηγορίες φυτικών ελαίων είναι οι μόνες που διατίθενται χωρίς περαιτέρω χημική επεξεργασία (εξευγενισμό ή ραφινάρισμα) και έτσι διατηρούν τα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά, γι' αυτό και είναι πολύ σημαντικό να προσέχουμε την ποιότητα του ελαιόλαδου που αγοράζουμε.