Μουσακάς με σάλτσα γιαουρτιού

Δικαίως μπορεί να αναρωτηθείτε, μα μουσακάς χωρίς μια παχιά στρώση λαχταριστής μπεσαμέλ γίνεται; Και όμως γίνεται φίλοι μου, όχι απλά διότι έτσι επιτάσσουν πλέον οι σύγχρονοι κανόνες υγιεινής διατροφής, αλλά και γιατί η διάσημη αυτή γαλλικής καταγωγής κρέμα "παντρεύτηκε" με την υπόλοιπη συνταγή του μουσακά μόλις 100 χρόνια πριν, γύρω στο 1920, όταν ο διακεκριμένος Έλληνας chef -Σιφνιός στην καταγωγή-, o Nικόλαος Τσελεμεντές, στο πλαίσιο της προσπάθειάς του για την δημιουργία της ελληνικής αστικής κουζίνας, αποφάσισε να εξευρωπαΐσει το μοναδικό αυτό πιάτο, αφαιρώντας του παράλληλα τα πολλά και βαριά μπαχαρικά, κληρονομιά από την εξ ανατολών καταγωγή του. Παρά το γεγονός ότι η προέλευσή του δεν είναι ιστορικά τεκμηριωμένη, θεωρείται ότι ο μουσακάς προέρχεται από τον περσικό maguma, ένα φαγητό με αρνί και μελιτζάνες, ενώ όσον αφορά στην ονομασία του επίσης δεν είναι ξεκάθαρο αν έχει τις ρίζες της στο αραβικό musaqqa‘a και το τουρκικό musakka, που σημαίνουν κρύο ή ίσως στην παλαιστινιακή λέξη musakhkhan -σημαίνει αυτό που έχει ζεσταθεί-, που παραπέμπει σε ένα πιάτο από ψιλοκομμένο κοτόπουλο τυλιγμένο σε ειδικό ψωμί και ψημένο στο φούρνο. Παρά το γεγονός, λοιπόν, ότι το greek moussaka, μαζί φυσικά με το εθνικό μας σουβλάκι, αποτελούν για τους ξένους τις απόλυτες ελληνικές συνταγές!

 

Υλικά

Για τα λαχανικά

• 4 μελιτζάνες φλάσκες κομμένες σε φέτες
• 4 μεγάλα κολοκύθια κομμένα σε φέτες
• 4 πατάτες κομμένες σε  φέτες
• 4 κουταλιές φρυγανιά τριμμένη
• 50 γραμ. γραβιέρα ή κεφαλοτύρι τριμμένο
• 100 ml ελαιόλαδο
• ½  κουταλάκι ρίγανη
• Αλάτι
• Πιπέρι

 

Για τον κιμά

• 500 γραμ. ανάμεικτο κιμά (χοιρινό, μοσχάρι)
• 80 ml ελαιόλαδο
• 1 μεγάλο ξερό κρεμμύδι
• 1 σκελίδα σκόρδο
• 1 κουταλιά πελτέ
• 100 ml κόκκινο κρασί
• 2 ώριμες ντομάτες τριμμένες
• 1/2 Κουταλάκι ζάχαρη
• 2 φύλλα δάφνης
• 1 ξύλο κανέλας
• 1/4 κουταλάκι γαρίφαλο
• Αλάτι
• Πιπέρι

 

Για την σάλτσα γιαουρτιού

• 1 κιλό γιαούρτι
• 3 αυγά
• 30 γραμ. γραβιέρα κεφαλοτύρι τριμμένο
• Λίγο μοσχοκάρυδο
• Αλάτι
• Πιπέρι
• Για το ταψί
• Φρυγανιά τριμμένη
• Γραβιέρα ή  κεφαλοτύρι τριμμένο

 

Εκτέλεση

1. Αφού έχουμε κόψει τα λαχανικά σε λεπτές φέτες, απλώνουμε σε ταψιά  και ραντίζουμε με ελαιόλαδο. Στη συνέχεια, πασπαλίζουμε με ρίγανη και αλατοπιπερώνουμε.
2. Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 200 βαθμούς για περίπου 10 λεπτά.
3. Μπορούμε διαφορετικά να τηγανίσουμε τα λαχανικά σε ελαιόλαδο και να βγάλουμε σε απορροφητικό χαρτί για να στραγγίξουν.
4. Για τον κιμά, ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο σε μία βαθιά κατσαρόλα και ρίχνουμε τον κιμά, σοτάρουμε μέχρι να αλλάξει χρώμα και στη συνέχεια προσθέτουμε τα κρεμμύδια και το σκόρδο ψιλοκομμένα. Ανακατεύουμε μέχρι να μαλακώσουν.
5. Ρίχνουμε τον πελτέ και τρίβουμε στον πάτο της κατσαρόλας για να βγάλει τα αρώματα του.
6. Σβήνουμε με κρασί και αφήνουμε να εξατμιστεί. Βάζουμε της τριμμένες ντομάτες, τα μπαχαρικά και αλατοπιπερώνουμε. Ανακατεύουμε και αφήνουμε τον κιμά να ψηθεί σε μέτρια θερμοκρασία για περίπου 30 λεπτά.
7. Για την σάλτσα γιαουρτιού, ανακατεύουμε σε ένα μπολ το γιαούρτι ,τα αυγά και τέλος προσθέτουμε το τυρί, το μοσχοκάρυδο και αλατοπιπερώνουμε.
8. Για να συναρμολογήσουμε τον μουσακά. Σε ένα ταψί πασπαλίζουμε όλη την επιφάνεια με τριμμένη φρυγανιά, απλώνουμε μία στρώση από πατάτες,  τοποθετούμε πάνω μία στρώση μελιτζάνες και τέλος καλύπτουμε με μία στρώση κολοκυθάκια. Πασπαλίζουμε με τυρί και απλώνουμε ομοιόμορφα το κιμά σε όλη την επιφάνεια.
9. Ρίχνουμε την σάλτσα γιαουρτιού και πασπαλίζουμε με τριμμένη φρυγανιά και τυρί.
10. Ψήνουμε τον μουσακά σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 -190 βαθμούς για περίπου 40-45 λεπτά.
11. Αφήνουμε να κρυώσει και κόβουμε σε κομμάτια.

 

Καλή επιτυχία!

Συνταγή: Νεκταρία Κοκκινάκη, Κείμενο: Κατερίνα Μαρινάκη, Επιμέλεια κειμένου: Νεκταρία Κοκκινάκη, Φωτογραφία: Μιχάλης Χριστοδουλάκης