Σουγάνα Λέσβου

Οι κρεμμυδοντολμάδες, τα σογάνια ή σουγάνια, θεωρούνται παραδοσιακό και περιζήτητο έδεσμα όλων των νησιών του ανατολικού Αιγαίου, με καταβολές στην εκλεκτή κουζίνα της Σμύρνης, απ' όπου, όπως δεκάδες άλλες συνταγές, μεταφέρθηκαν στην αντίπερα πλευρά του Αιγαίου μαζί με τις αποσκευές των χιλιάδων προσφύγων. Φαγητό τόσο των φτωχών, καθώς η γέμιση τους μπορεί να περιέχει μόνο ρύζι, αλλά και των πλουσίων, με την προσθήκη χοιρινού ή μοσχαρίσιου κρέατος.

Χαρακτηριστικό της σημασίας του εδέσματος είναι το γεγονός ότι οι νοικοκυρές της Φίλιας, του ημιορεινού αυτού χωριού της Δυτικής Λέσβου, το ετοιμάζουν για το τραπέζι των Χριστουγέννων, πιστεύοντας ότι συμβολίζει τον Χριστό στα σπάργανά του. Σύμφωνα με όσα μας έχουν πει οι ίδιες οι μαγείρισσες της Λέσβου, κατόπιν σχετικής έρευνας, στα υλικά της παραδοσιακής συνταγής περιλαμβάνονται ρύζι και κιμάς, κρεμμύδια, μαϊντανός, ντοματούλα και βεβαίως ντόπιο ελαιόλαδο και αλατοπίπερο, ενώ το δυσκολότερο κομμάτι της συνταγής παραμένει αυτό της προετοιμασίας των κρεμμυδιών και του τυλίγματος.

Υλικά

• 1 κιλό μεγάλα κρεμμύδια (σαν αυγό)

Για την γέμιση

• ½ κιλό κιμά μοσχαρίσιο
• 1 κρεμμύδι τριμμένο
• 2 κουταλιές μαϊντανό ψιλοκομμένο
• 100 γραμμάρια ρύζι γλασέ
• 1 ντομάτα τριμμένη
• 50 ml ελαιόλαδο
• ½ κουταλάκι κύμινο
• Αλάτι
• Πιπέρι

Για την κατσαρόλα

• 150 ml ελαιόλαδο
• 1 λεμόνι το χυμό 

Εκτέλεση

1. Αρχικά καθαρίζουμε τα κρεμμύδια και τα χαράζουμε στη μέση κάθετα. Τα βαζουμε σε μια κατσαρόλα με αρκετό αλατισμένο νερό και βράζουμε για 10 λεπτά.
2. Τα βγάζουμε με τρυπητή κουτάλα και τα αφήνουμε να κρυώσουν.
3. Σε ένα μπολ βάζουμε τον κιμά, το κρεμμύδι, τον μαϊντανό, το ρύζι, την ντομάτα το ελαιόλαδο και τα μπαχαρικά και ζυμώνουμε πολύ καλά.
4. Ανοίγουμε τα φύλλα από τα κρεμμύδια και τοποθετούμε στην άκρη μισό κουταλάκι από την γέμιση, γυρνάμε για να κλείσει το κρεμμύδι.
5. Στον πάτο μιας βαθειάς κατσαρόλας στρώνουμε φέτες με κρεμμύδι και τα κοτσάνια από τον μαϊντανό, τοποθετούμε τους ντολμάδες στην κατσαρόλα με την ένωση προς τα κάτω.
6. Περιχύνουμε με το ελαιόλαδο, τον χυμό λεμονιού και μια κούπα νερό, σκεπάζουμε την κατσαρόλα και μαγειρεύουμε σε χαμηλή θερμοκρασία για περίπου 1 ώρα.
7. Όταν είναι έτοιμα, κατεβάζουμε από την φωτιά, αφήνουμε για λίγο να σταθούν και σερβίρουμε.

 

Καλή επιτυχία!

Συνταγή : Κοκκινάκη Νεκταρία, Κείμενο: Μαρινάκη Κατερίνα, Επιμέλεια κειμένου : Κοκκινάκη Νεκταρία, Φωτογράφιση : Χριστοδουλάκης Μιχάλης