Ο ακανές είναι το κατ’ εξοχήν παραδοσιακό γλυκό των Σερρών, που δεν βρίσκεται πουθενά στον κόσμο γι’αυτό και είναι τόσο μοναδικό! Ανήκει στην οικογένεια του χαλβά και παρασκευάζεται με αγνά υλικά χωρίς συντηρητικά. Διαθέτει μία ιδιαίτερη γλυκιά γεύση λόγω του φρέσκου βούτυρου (80% κατσικίσιο και 20% πρόβειο) και του καβουρδισμένου αμύγδαλου. Αναλυτικά τα συστατικά του συνήθως είναι: νερό, νισεστές (το ψιλό αλεύρι που προέρχεται από πατάτες, ρύζι, στάρι), ζάχαρη, φρέσκο κατσικίσιο ή πρόβειο βούτυρο και καβουρδισμένα αμύγδαλα. Η λέξη «ακανές» λέγεται ότι προέρχεται από το ανακατεύω και την κατάφαση «ναι», που συνήθιζαν να λένε οι δούλοι ενόσω ανακάτευαν το μείγμα, ενώ σύφωνα με μια άλλη εκδοχή, η αρχική ονομασία ήταν «χακανές χαλβά», μάλλον προερχόμενη από την τούρκικη λέξη «χακάν», που μεταφράζεται ως«πρίγκιπας» και τον χαλβά. Σήμαινε δηλαδή «ο χαλβάς του πρίγκιπα».
Ο ακανές Σερρών έχει τις ρίζες του στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, όταν οι Μπέηδες, οι αξιωματούχοι της εποχής, έκαναν τις καλοκαιρινές διακοπές τους στο Λαϊλιά Σερρών. Η παρασκευή του γινόταν με τις τεχνικές της εποχής, δηλαδή μέσα σε μεγάλα καζάνια έβραζαν ρετσέλια (που είναι κάτι ενδιάμεσο μεταξύ της μαρμελάδας και του γλυκού του κουταλιού) και πετιμέζια με νερό από την πηγή του Λαϊλιά. Εξού και η ονομασία «Ακανές Λαϊλιά Σερρών». Η ονομασία πλέον είναι κατοχυρωμένη πανελλαδικά από την οικογένεια Νικολαΐδη.
Το νερό του Λαϊλιά ήταν το βασικότερο συστατικό και αυτό που έδινε όλη τη νοστιμιά στον ακανέ. Στην πάροδο των χρόνων, τα πετιμέζια και τα ρετσέλια αντικαταστάθηκαν από το χυμό ζαχαροκάλαμου, τη ζάχαρη και το νισεστέ, ενώ σήμερα χρησιμοποιείται κυρίως η ζάχαρη. Το παραπάνω μείγμα, αφού γινόταν πηχτό και ενώ είχε ανακατευτεί πολλή ώρα, προς το τέλος οι παραγωγοί πρόσθεταν φρέσκο βούτυρο και ξηρούς καρπούς και όταν κρύωνε, το έκοβαν σε μικρά κομματάκια και το σέρβιραν για γλυκό.
Μπορείτε να βρείτε Ακανέ Λαϊλιά Σερρών από την οικογένεια Νικολαΐδη στα Super Market Κρητικός στο ράφι με την ειδική σήμανση «Θησαυροί της Ελλάδος», κάθε μέρα στη γειτονιά σας και online.